26 maja 2023 roku Sejm przegłosował odrzucenie uchwał Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o służbie cywilnej (głosowanie nr 102) i w sprawie ustawy o Państwowej Komisji do spraw badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne RP w latach 2007-2022 (głosowanie nr 104). W wyniku odrzucenia uchwał pierwsza z ustaw czeka na prezydencki podpis (stan na 7 czerwca 2023r.), a druga weszła już w życie.
Art. 2 ustawy o zmianie ustawy o służbie cywilnej stanowi, co następuje:
W ustawie z dnia 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych
(Dz. U. z 2022 r. poz. 2290 oraz z 2023 r. poz. 181) wprowadza się następujące zmiany:
- po art. 3b dodaje się art. 3c w brzmieniu:
„Art. 3c. 1. Jako urzędnik państwowy nie może być zatrudniona osoba, która w okresie od dnia 22 lipca 1944 r. do dnia 31 lipca 1990 r. pracowała lub pełniła służbę w organach bezpieczeństwa państwa lub była współpracownikiem tych organów w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944–1990 oraz treści tych
dokumentów.
2. Stosunek pracy urzędnika państwowego wygasa z dniem doręczenia kierownikowi urzędu zatrudniającemu urzędnika państwowego prawomocnego orzeczenia stwierdzającego fakt złożenia przez tę osobę niezgodnego z prawdą oświadczenia, o którym mowa w art. 7 ust. 1 i art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944–1990 oraz treści tych dokumentów.”;
2) art. 46 otrzymuje brzmienie:
„Art. 46. Przepisy art. 3c, art. 21–31 i art. 33 stosuje się również do pracowników urzędów państwowych niebędących urzędnikami.”.
Art. 10 tej ustawy brzmi:
Art. 10. 1. Członkowie korpusu służby cywilnej, o których mowa w art. 2 ust. 1 i 2 ustawy zmienianej w art. 1, oraz urzędnicy państwowi i inni pracownicy, o których mowa w art. 1 ustawy zmienianej w art. 2, którzy do dnia wejścia w życie ustawy nie złożyli oświadczeń lustracyjnych, są obowiązani do ich złożenia w terminie 30 dni od dnia wejścia w życie niniejszego przepisu.
2. Stosunki pracy osób, o których mowa w ust. 1, które złożyły oświadczenie lustracyjne potwierdzające pracę lub służbę w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracę z tymi organami, wygasają po upływie 15 dni od dnia złożenia oświadczeń lustracyjnych.
3. W przypadku niezłożenia oświadczenia lustracyjnego w terminie określonym w ust. 1 stosunki pracy osób, o których mowa w ust. 1, wygasają z dniem, w którym upłynął termin do złożenia oświadczenia lustracyjnego.
O ustawie o Państwowej Komisji powiedziano już tak wiele, że trudno o dodatkowy komentarz.
Na posiedzeniu w dniach 26-28 maja 2023 roku Naczelna Rada Adwokacka podjęła bardzo krytyczne uchwały w odniesieniu do obu ustaw wskazując na ich sprzeczność z Konstytucją RP. Mając to w pamięci warto zauważyć, że za odrzuceniem uchwał senatu (czyli za przyjęciem obu ustaw) głosowali adwokaci: Bartosz Kownacki, Arkadiusz Mularczyk, Piotr Sak, Kacper Płażyński, Kazimierz Smoliński, Wojciech Szarama, Małgorzata Wasserman i Marcin Warchoł, a przeciwko odrzuceniu: Kamila Gasiuk-Pichowicz, Cezary Grabarczyk, Małgorzata Sekuła-Szmajdzińska i Piotr Zientarski.