Wniosek o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wyroku złożony w dniu jego ogłoszenia, lecz przed dokonaniem ogłoszenia, jest nieskuteczny.

Ku przestrodze warto przypomnieć przypadek złożenia wniosku o uzasadnienie wyroku w dniu jego ogłoszenia, ale jeszcze przed jego faktycznym ogłoszeniem. Sąd oddalił taki wniosek postanowieniem, które pełnomocnik zaskarżył. Sąd II instancji wskazał, że wg ugruntowanego stanowiska judykatury „wniosek o sporządzenie i doręczenia uzasadnienia orzeczenia  złożony w przeddzień wydania i ogłoszenia tego orzeczenia – lub wcześniej – jest nieskuteczny. Nie ma natomiast zgody ani w orzecznictwie, ani w piśmiennictwie co do tego, czy taki wniosek jest nieskuteczny, jeżeli został złożony w dniu wykonania  (ogłoszenia) orzeczenia, lecz zanim doszło do jego wydania (ogłoszenia)” i zwrócił się w tej kwestii z pytaniem prawnym do Sądu Najwyższego.

W dniu 24 maja 2017r. SN podjął uchwałę, iż wniosek o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wyroku złożony w dniu jego ogłoszenia, lecz przed dokonaniem ogłoszenia, jest nieskuteczny (sygn.. III CZP 18/17, publ. OSNCP 2017, poz. 18). W uzasadnieniu SN wskazał m.in.: „W zażaleniu na to postanowienie strona pozwana zakwestionowała stanowisko Sądu Rejonowego, zarzucając, że ogłoszenie wyroku miało nastąpić o godz. 13:45, co potwierdza także treść wokandy posiedzeń […], a w rzeczywistości – z nieznanych stronie pozwanej przyczyn i od niej niezależnych – zostało ogłoszone w tym dniu o 14:45. Z wyjaśnień pełnomocnika strony pozwanej wynika, że przybył do Sądu Rejonowego w dniu ogłoszenia o godz. 14:15 i był przekonany – choć tego nie sprawdził – że wyrok został już ogłoszony i dlatego w biurze podawczym złożył wniosek o sporządzenie jego uzasadnienia. […] Wniosek, o którym mowa w art. 328 § 1 KPC, dotyczy sporządzenia i doręczenia uzasadnienia wyroku, a wyrok istnieje dopiero od chwili ogłoszenia lub podpisania jego sentencji, co w sposób oczywisty wynika z art. 332 § 1 KPC (por. także art. 341,358 i 50526 KPC).  Wyrok zatem istnieje – jest biernie skuteczny, tzn. może być przedmiotem innych czynności procesowych – dopiero od chwili ogłoszenia jego sentencji, a nie od dnia, w którym ją ogłoszono. Przesądzające znaczenie ma tu także art. 5058§ 1 KPC., jednoznacznie przewidujący, że złożenie wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku do protokołu sądowego jest dopuszczalne dopiero po ogłoszeniu wyroku, a więc od chwili, w której wyrok w sensie prawnoprocesowym zaistniał. Stanowisko, że zgłoszenie wniosku o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wyroku jest skuteczne tylko w razie uczynienia tego po ogłoszeniu sentencji lub – w niektórych wskazanych wypadkach – jej podpisaniu, dotyczy także oddania pisma procesowego zawierającego taki wniosek w polskiej placówce pocztowej operatora wyznaczonego (art. 165 § 2 KPC).”

Art. 5058 §1 KPC został wprawdzie uchylony, ale stanowisko SN i bez tej podstawy prawnej jest kategoryczne. Stąd dobra rada: wniosek o uzasadnienie orzeczenia składaj nie wcześniej niż następnego dnia jego po ogłoszeniu.