W ramach nowelizacji KPC z 2019 roku wprowadzono nowy art. 148¹ przewidujący rozpoznanie sprawy przez sąd na posiedzeniu niejawnym, gdy sąd uzna „mając na uwadze całokształt przytoczonych twierdzeń i zgłoszonych wniosków dowodowych, że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne”. W §3 tego artykułu stwierdzono jednakże, że rozpoznanie sprawy na posiedzeniu niejawnym jest niedopuszczalne, jeżeli strona w pierwszym piśmie procesowym złożyła wniosek o przeprowadzenie rozprawy.

Pomysł rozpoznawania spraw bez rozprawy tak bardzo spodobał się ministerialnym legislatorom, że chcą teraz wprowadzić możliwość orzekania bez rozprawy, jeśli strona w pierwszym piśmie procesowym nie złoży wniosku o wysłuchanie na rozprawie (projektowany zmieniony art. 148¹ § 3 KPC) lub gdy na posiedzeniu przygotowawczym  „nie udało się w sposób ugodowy rozwiązać sporu, a zgromadzony w sprawie materiał dowodowy jest wystarczający do rozstrzygnięcia sprawy.” (projektowany art. 205⁵ § 11 KPC: „W takim przypadku przepisu art. 148¹ § 3 nie stosuje się.” ).

Warto zauważyć, że za wystarczającą realizację prawa do bycia wysłuchanym legislatorzy uważają wysłuchanie na posiedzeniu przygotowawczym bądź „wysłuchanie stron na piśmie” tj. w piśmie procesowym (projektowany zmieniony art. 226¹ KPC).

„Z założenia obowiązkiem strony jest udział w posiedzeniu przygotowawczym. – czytamy w uzasadnieniu projektu – Stanowi ono zarazem przejaw realizacji prawa do sądu i bycia wysłuchanym. Jeżeli ktoś sam siebie pozbawia takiej możliwości, nie ma podstaw do tego, aby ograniczać możliwość wydania wyroku na posiedzeniu niejawnym (§ 3 służy właśnie pełniejszemu zagwarantowaniu prawa do bycia wysłuchanym).W takim przypadku nie jest celowe stosowanie art. 148¹ § 3 k.p.c., skoro miało już miejsce posiedzenie przygotowawcze, na którym strony miały możliwość wyczerpującego przedstawienia stanowiska sądowi. Kierowanie sprawy na odległy termin rozprawy, tylko w celu wydania wyroku, jest bowiem niecelowe z perspektywy ekonomiki procesu.”

Nasuwają się istotne dla stron pytania: Dlaczego odformalizowane posiedzenie przygotowawcze ma być jedyną możliwością kontaktu stron z sądem? Skoro rozprawy może nie być, to do czego ma przygotowywać posiedzenie przygotowawcze? Czy art. 162 KPC stanie się przepisem martwym? I czy po kolejnej nowelizacji KPC będzie nadal procedurą cywilną, czy tylko instrukcją obiegu podań?