W związku z zagrożeniem epidemicznym prezesi sądów powszechnych oraz Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego wydali zarządzenia o odwołaniu zaplanowanych rozpraw sądowych oraz posiedzeń jawnych w okresie, co do zasady, od dnia 13 marca 2020 r. do dnia 30 marca 2020 r., z zastrzeżeniem niektórych spraw z zakresu prawa karnego lub rodzinnego takich, jak zastosowanie i przedłużenie ograniczenia wolności, czy też odebranie władzy rodzicielskiej.
Zmiany dotyczą także sposobu kontaktów z interesantami. Tytułem przykładu, została ograniczona liczba wejść do budynku Hipoteki do 10 osób, jak również ograniczono wydawanie odpisów i dokumentów wyłącznie za pośrednictwem poczty, bez możliwości pobrania takich dokumentów w siedzibie sądu.
W obecnych realiach niezwykle istotna pozostaje kwestia biegu terminów materialnych oraz procesowych, których dochowanie w obliczu ograniczeń w funkcjonowaniu sądów z powodu zagrożenia epidemicznego napotyka istotne przeszkody. Aktualnie trwają prace nad nowelizacją do ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID- 19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych („Ustawa”), zgodnie z którą od dnia ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego, tj. od dnia 14 marca 2020 r., bieg przedawnienia dla terminów procesowych i materialnych ulegałby zawieszeniu ex lege (z mocy prawa) we wszelkiego rodzaju postępowaniach, w tym cywilnych i administracyjnych.
Odnośnie do terminów procesowych, w obowiązującym stanie prawnym ustawodawca przewidział w przepisie art. 169 Kodeksu postępowania cywilnego możliwość złożenia wniosku o przywrócenie terminu sądowego na wypadek braku możliwości jego dochowania. Strona powinna we wniosku wskazać przyczynę uchybienia terminowi oraz równocześnie z wnioskiem dokonać spóźnionej czynności. Wniosek o przywrócenie terminu do dokonania czynności procesowej powinien być złożony w ciągu tygodnia od dnia ustania przyczyny uchybienia. Powyższe oznacza, że w obliczu epidemii Koronawirusa COVID- 19, taki wniosek powinien być złożony w terminie tygodnia od dnia, w którym zostanie zniesiony stan zagrożenia epidemicznego. Należy jednak pamiętać, że ostateczna decyzja o przywróceniu terminu podlega uznaniu przez sąd.
Podobnie, przepisy postępowania administracyjnego przewidują możliwość przywrócenia przez organ terminu do dokonania czynności. Zgodnie z brzmieniem art. 58 Kodeksu postępowania administracyjnego stronie przysługuje prawo do złożenia prośby (wniosku) o przywrócenie terminu do dokonania czynności w terminie siedmiu dni od dnia, w którym ustała przyczyna uchybienia terminu. Organ administracji przywróci termin, jeżeli zainteresowany uprawdopodobni, że uchybienie nastąpiło bez jego winy. Jednocześnie z wniesieniem wniosku należy dopełnić czynności, dla której określony był termin.
W związku z obecną sytuacją epidemiczną, należy stwierdzić, że złożenie wniosku o przywrócenie terminu powinno nastąpić w ciągu siedmiu dni od dnia ustania stanu zagrożenia epidemicznego. Przywrócenie terminu jest uzależnione od decyzji organu administracji (wydawanej w formie postanowienia), przed którym toczy się postępowanie.
2020-03-18 13:14